Asma ahşap çatılar
Çatıyı taşıyan dış veya iç bölme duvarlarının eksenleri arasındaki açıklık 4.00 m.yi geçiyorsa “ASMA ÇATI” yapılır. Asma çatıların asıl taşıyıcı elemanları Çatı makaslarıdır. Asma Çatı makası elemanları (çubuk) adı verilen bırakma kirişleri, gergi kirişler (alt başlık), askı, yanlama ve payandalardır (üst başlık). Bırakma kirişi ve askılar çekmeye, yanlama ve payandalar da basınca çalışırlar (Şekil XI.12.).
Asma Çatılarda taşıyıcı çubuk elemanların bağlandığı yerlere düğüm noktası denilmektedir ve her iki yönde çekme ve basınç kuvvetleri çubukların birbirlerine bu noktalardan aktarılır. Eksenlerinin birleştiği düğüm noktalarında çubuklar birbirlerine geçmeyle bağlanırlar ve bağlantılar kanca,blon,lama demiri,8-10 mm. Kalınlıkta sac levhalarla sağlanır. Yanlama askı çubuğuna eğik giymeli payanda geçmesiyle bağlanır (Şekil XI.13,14.). Geçmenin askı ucuna ya da orta aşık,mahya aşığı altına kadar olan kayma ya da yırtılma mesafesi en az 25 cm. alınır. Yanlamaların bırakma kirişleri veya duvar üzerindeki bağlantıları da eğik giymeli payanda geçme şeklinde yapılır. Eğer Çatı eğimi fazla değilse çift dişli geçme yapmak daha doğrudur. Kayma ve yırtılmanın en aza indirilmesi amacıyla yanlamayla bırakma kirişi arasına sert ağaçtan bir takoz koyarak üç dişli geçme yapılır.
Oturtma Çatılarda kullanılan dikmeler basınca çalışmasına rağmen,asma Çatılarda bunlara karşı gelen ve adına “ASKI” dediğimiz taşıyıcı çubuklar çekmeye çalışırlar. Askı bırakma kirişine zıvanalı geçmeyle bağlanır, makasın bel vermesi durumunda askının bırakma kirişini zorlayıp esnetmesini önlemek üzere bağlantı tam olarak oturtma şeklinde değil 2 – 3 cm. lik bir boşluk bırakmak suretiyle sağlanır. Bir,iki ve üç askılı asma ahşap Çatı makası örneği ile çeşitli bağlantı detaylarının şekilleri aşağıda görülmektedir.
Asma çatı projelendirmesi ayni oturtma çatılardaki gibidir. Çatı makasları 2.00 – 2.50 m. de bir yerleştirilir, araları 40 – 60 cm. de bir konulan merteklerle bölünür. Merteklerin üzerlerine kiremit çıtası veya örtü altı kaplaması, onların da üzerlerine Çatı örtüsü yapılır. Aşağıda çeşitli sundurma,şet,sergi ve hal çatılarına ait “Hal Çatı”larına ait örnek şekiller çizgilerle verilmeye çalışılmıştır:
