Duman (Ateş) Bacaları

Yapılarda ateş kaynaklarından çıkan gazların çatı üstünden havaya atılması için bina içinde veya binaya bitişik olarak düzenlenen kanallardır. Şekilleri kare, silindir veya dikdörtgen prizması şeklinde olabilir.

Ateş bacalarının yapımında TS 11386’ nın kurallarına uyulmalıdır.
Bacalar aşağıda verilen kurallara uygun olarak yapılmalıdır.

Projesinde verilen boyutlara uygun olarak aplikasyonu yapılmalıdır.
Baca iç genişliği, yüksekliği yapılacak yere göre tertip edilmiş olmalıdır.
Baca içerisinde yoğuşma meydana gelmeyecek şekilde tedbirler alınmalıdır.
Bacalar dik bir eksen üzerinde şaşma olmadan devam etmelidir.
Bacalar kolay temizlenebilir ve kesitte pürüzlü kısım olmamalıdır.
Baca deliğinin boyutu tüm baca boyunca aynı olmalı daralmalar olmamalıdır.
Baca içerisine harç kalıntıları taşmamalı, derzler iyice doldurulmalı ve içerisine dökülmemelidir.
Baca kanalı içerisine herhangi bir yabancı eleman (tesisat, dübel bağlantı demiri, vb.) yerleştirilmemelidir.
Bacanın dışarıda kalan duvarları hava koşullarına karşı dayanıklı olmalıdır.
Baca yapımında genellikle tuğla, pişirilmiş kil, künk ya da beton künk ile bazı beton bloklar kullanılabilir. Bunun yanında betonarme prefabrik elemanlar da kullanılabilir.
Baca yapımında daire kesitli kanallarda, diğer karesel kesitlere göre daha az sürtünme olduğu, bu nedenle daha iyi çekim yaptığı gözden kaçırılmamalıdır.
Baca kanalları kolayca temizlenebilmelidir.
Ateş bacası duvarları 500 oC ısıya kadar dayanıklı olan malzemeden yapılmalıdır.
Ateş bacalarında kanal genişliği, iyi bir çekim ve yangın güvenliği açısından en az 13,5 cm olmalıdır.
Dikdörtgen kesitli bacalarda kısa kenarın uzun kenara oranı 2/3 olmalıdır.
Bir baca kanalına birden ateş kaynağı girişi yapılmamasına dikkat edilmelidi.r

Binalar kaloriferli bile olsa mutfak, banyo gibi mekânların dışında en az bir odada baca yapılmalıdır.
Duman bacaları çatının en yüksek yerinden 80 cm daha yüksek yapılmalıdır:

Duman bacasının çatı yüzeyinden yüksekliği 250 cm fazla ise demir veya çelik tellerle çatıya bağlanmalıdır:

Baca kanalını temizlemek için döşemeden en çok 70 cm yükseklikte temizleme deliği yapılmalıdır. Genişliği baca kanalı kadar, yüksekliği 20 cm olmalıdır (yandaki şekil).

Zorunlu durumlarda çatıda baca kanalı kaydırılması gerekiyorsa kaydırma açısı 60o’lik eğimin altına düşmemelidir.
Baca kanalları mümkün olduğunca gruplandırılmalıdır ve uzun kenar baca eğimine parelel yapılmalıdır.
Isınan bir bacanın daha iyi bir çekim yapacağından dolayı baca kanalları iç mahallerde yapılmalı dışarıda yapılacak baca kanallarında ise ısı yalıtımı yapılmalıdır.
Baca kanalının dışa bakan kısımları gaz ve ateş kaçaklarına karşı açıklık bırakmayacak şekilde sıvanmalıdır. İçi ise sıvanmamalıdır.
Bacaların çatı yüzeyine çıktıkları noktalarda gerekli yalıtım işleri yapılmalıdır.
Bacaların en üst noktalarında, yukarıdan gelecek etkilere karşı baca şapkası yapılmalıdır.